Sukan bukan sahaja satu bentuk aktiviti fizikal, malah juga adalah satu platform untuk manusia berinteraksi dan bersosial.

Aktiviti sukan dan rekreasi membentuk bahagian penting dalam kehidupan sosial komuniti dan berkait rapat dengan masyarakat dan politik (Jarvie & Maguire, 1994).

Sukan telah terbukti meningkatkan kesihatan, kecergasan dan pendidikan, mewujudkan peluang perniagaan dan pekerjaan, memupuk layanan tanpa kekerasan di samping persaingan yang adil, semangat kerja berpasukan dan rasa hormat-menghormati, merapatkan jurang budaya dan etnik, menyumbang kepada dialog silang budaya, persefahaman, perpaduan, toleransi dan kewujudan bersama secara aman.

Hari ini, iaitu dalam era Matlamat Pembangunan Mampan (SDGs) (PBB, 2016), sukan dianggap sebagai agen pencegahan konflik, pembinaan keamanan dan Pembangunan oleh Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (UNOSDP, 2015).

Dalam konteks ini, ramai pihak melihat sukan sebagai pendekatan yang lebih kos efektif dalam menangani masalah sosial berbanding dengan memperbetulkan kesalahan dan akibat daripada jenayah dan bermacam-macam salah laku sosial.

Bekas atlet kayak negara, Profesor Dato’ Dr. Md Amin Md Taff dalam coretan beliau di dalam akhbar tempatan yang disiarkan pada 2016 menyifatkan pencapaian cemerlang Malaysia pada Sukan Olimpik Rio 2016 telah melangkaui kegemilangan sukan serta berjaya menyatukan seluruh rakyat Malaysia yang pada ketika itu dilanda dengan pelbagai isu yang tidak menentu seperti dalam hal politik termasuklah debat antara agama.

Mana tidaknya apabila seluruh rakyat meraikan kejayaan atlet-atlet negara seperti pasangan regu badminton Goh V Shem dan Tan Wee Kiong termasuk lagenda badminton perseorangan negara, Datuk Lee Chong Wei yang hampir-hampir menghadiahkan pingat emas Olimpik pertama buat Malaysia namun akhirnya akur dengan pingat perak.

Begitu juga dengan kejayaan gandingan terjun Datuk Pandelela Rinong bersama Cheong Jun Hoong dan atlet berbasikal Datuk Azizulhasni Awang yang juga meraih pingat perak buat negara pada temasya tersebut.

Kecelaruan politik dan hal-hal lain yang tidak menyenangkan seakan terhenti buat seketika apabila seluruh rakyat bersatu memberikan sokongan padu kepada atlet-atlet negara yang bertanding.

Suasana di restoran-restoran dan gerai-gerai makanan riuh dengan sorakan pengunjung berbilang kaum dan agama yang memberi sokongan kepada wira-wira sukan negara walaupun hanya di hadapan skrin televisyen menerusi siaran langsung.

Semuanya mengenepikan seketika ketidaksamaan dan perbezaan fahaman dalam pelbagai isu semasa yang berlaku pada ketika itu.

Penyatuan kaum melalui sukan juga telah berkembang di kebanyakan negara di dunia yang bertujuan untuk menyumbang kepada pembangunan sosial, promosi kesihatan, pembinaan keamanan termasuklah penyelesaian konflik.

Secara signifikannya, sukan dianggap sebagai wahana perubahan sosial dan menggalakkan nilai kemanusiaan dalam masyarakat.

Kerajaan Rwanda misalnya, menggunakan sukan sebagai agen penyatuan dan perpaduan rakyatnya selepas peristiwa penghapusan etnik Tutsi pada tahun 1994 telah memecah belahkan masyarakat dan meninggalkan trauma di negara berkenaan.

Program sukan yang dilaksanakan ke arah perpaduan dan perdamaian rakyat Rwanda mendedahkan bahawa promosi perpaduan dan perdamaian nasional telah menjadi asas kepada semua usaha negara dan asas untuk memerangi semua bentuk diskriminasi dan pengecualian (NURC, 2016).

Sukan telah memainkan peranan penting dalam membina semula kehidupan sosial rakyat Rwanda dan membantu dalam menyembuhkan luka dalam kalangan rakyat akibat daripada pembunuhan beramai-ramai tersebut.

Beberapa minggu selepas pembunuhan itu berakhir, satu perlawanan bola sepak telah dianjurkan di antara dua (2) kelab, iaitu Rayon Sports dan Kiyovu Sport.

Yakin terhadap kuasa sukan sebagai agen penyatuan, perlawanan tersebut diadakan bertujuan untuk mengembalikan kehidupan kepada sebilangan rakyat Rwanda yang telah berputus asa dan berputus harapan.

Rakyat Rwanda berkumpul di Stadium Wilayah Nyamirambo untuk meraikan kembalinya keamanan dan menunjukkan harapan untuk masa depan (Brown, 2014).

Sejak itu, penganjuran acara sukan semakin menjadi forum untuk menyampaikan mesej keamanan dan perdamaian yang disampaikan dengan berkesan kerana sukan dapat menarik sebilangan besar masyarakat, terutamanya golongan belia yang segelintir daripada mereka menjadi agresif apabila terlibat dalam aktiviti penghapusan etnik Tutsi pada 1994.

Beberapa pertubuhan bukan kerajaan (NGO) di Rwanda juga menggunakan sukan sebagai agen peningkatan penyembuhan, pembangunan holistik, pemupukan daya tahan serta menjadi platform untuk menyampaikan nilai dan kemahiran hidup termasuk dari segi kepimpinan, keyakinan diri, kerja berpasukan, penyelesaian konflik, disiplin, sifat saling menghormati dan permainan (dalam sukan) yang adil.